دوربین دوچشمی چیست؟

دوربین دوچشمی چیست؟

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐ مقدمه

همه‌ ما، دوربین‌های دو چشمی را دست کم یک‌بار دیده‌ایم. اما چقدر اطلاعات تخصصی در مورد این دوربین‌ها داریم؟

کاربرد آنها هم تقریبا واضح است، برای مناظری که چشم انسان قادر به دیدن‌شان نیست، این دوربین‌ها کار را آسان کرده‌اند.

وقتی از آنها بیشتر خوش‌تان خواهد آمد که در یک سفر ماجراجویی به آفریقا، تصمیم بگیرید به سراغ حیات وحشِ پارک‌های ملی بروید و حیوانات مختلف آن مناطق را تماشا کنید.

برای پرنده‌نگری هم از این دوربین‌ها و انواع مختلف آن را استفاده می‌کنند.

دراین مطلب همراه سایت شات شاپ باشید و از تقسیم‌بندی این دوربین‌ها بیشتر بدانید.

دوربین دوچشمی

دوربین دوچشمی در واقع از دو تلسکوپ کوچک تشکیل شده که تصاویر را مستقیم نشان می دهند.

یعنی بر خلاف تلسکوپ هاکه تصاویر را چپ و راست و یا بالا و پائین نشان می دهند .

دوچشمی ها تصاویر را فقط درشت نمایی می کنند ولی جهتشان را تغییر نمی دهند.

بزرگنمایی این دوربین ها نسبت به تلسکوپ ها کم است و در عوض میدان دیدشان زیاد است یعنی بخش وسیعی را نشان می دهند.

همچنین به واسطه اینکه از هر دو چشم می توان دید تصاویر سه بعدی خواهد بود.

 دوربین دوچشمی چیست؟دوربین های دوچشمی کوچک و متوسط مناسب طبیعت گردی، پرنده نگری، تماشای مسابقات ورزشی در استادیوم ها، دریانوردی و… هستند.

و دوربین ها ی بزرگتر را می توان برای رصد آسمان، دیده بانی و مواردی که به بزرگنمایی بیشتر احتیاج است استفاده کرد.

دوربین های دوچشمی از ابزارهای رایج در نجوم آماتوری اند.

مشاهده سطح ماه، اقمار مشتری، هلال زهره، حلقه های زجل و صدها هزار ستاره از اجرامی هستند که می توان با دوربین های دو چشمی دید.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐ توان دوربین

توان دوچشمی ها بوسیلهً دو عدد نشان داده می شوند.

مثلا گفته می شود 10×50عدد اول که عموما کوچکتر است نشان دهندهً بزرگنمایی است و عدد دوم قطر عدسی جلویی یا شیئی را نشان می دهد.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐ قطر مردمک خروجی

از تقسیم عدد دوم بر اول می توان قطر مردمک خروجی را محاسبه کرد.

مثلا در مثال قبل قطر مردمک خروجی یا باریکهً نور خروجی 5 میلیمتر می شود.

که اگر این مقدار از قطر مردمک چشم ما در هنگام رصد بیشتر باشد بخشی از نور نمی تواند وارد چشم شود و در نتیجه بخشی از نور به هدر میرود.

این فاکتور مخصوصا در انتخاب دوربین مناسب رصدهای نجومی بس یار مهم است.

قطر مردمک خروجی نباید از 7 میلیمتر بیشتر باشد.

دوچشمی های بزرگ مخصوصا آنهایی که برای مقاصد نجومی استفاده می شوند باید روی سه پایه های عکاسی سوار شوند.

زیرا به دلیل وزن زیادی که دارند هنگام رصد بوسیلهً دست لرزش زیادی تولید می کنند و عملا نمی توان جزئیات را دید.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐ میدان دید

از دیگر مفاهیم موجود در دوربین دوچشمی مفهوم میدان دید است .

میدان دید یک دوربین دو چشمی معمولا بر حسب درجه بیان می گردد.

اینکه از درون چشمی دوربین چه زاویه ای دیده می شود میدان دید دوربین را بیان می کند.

هر چه میدان دید کمتر باشد زاویهً دید بسته تر است و مساحت کمتری را می توان دید.

پرنده نگرها معمولا بزرگنمایی بین 7 تا 10 برابر را انتخاب می کنند زیرا بزرگنمایی بیشتر از 10 باعث لرزش زیاد تصویر می شود.

قطر مردمک خروجی نور را تعریف کردیم. هنگامی که این عدد از 4 کمتر باشد تصویر کم نور می شود و مناسب رصد پرندگان و اجسام کم نور نیست.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐ فاصله آسودگی

فاصله آسودگی چشم حداکثر فاصله ای است که می توان دوربین را از چشم دور کرد بدون اینکه بخشی از تصویر حذف شود.

هر چه این مقدار بیشتر باشد بهتر است مخصوصا برای افرادی که عینک استفاده می کنند و در همین حال نمی خواهند عینکشان را بردارند.

کم ترین فاصله فوکوس نیز فاکتور مهمی است.

مثلا اگر دوربینی بتواند در فاصله 3 متری هم فوکوس کند می تواند حشره یا مثلا پروانه ای را در فاصله 3 متری بسیار بزرگتر و با جزئیات ببینید. همچنین از نظر ساختار بدنه و اپتیکی دو نوع کلی دوربین وجود دارد.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐ دوربین ها porro  و roof

در ساختار porro  ها از منشور استفاده می شود . طول لوله کوتاهتری دارند.

جمع آوری نور و عمق میدان بیشتری نیز دارند. ولی نور roof نسبت به ضربه مقاوم تر است.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐ مفاهیم Achromatic  و Apochromatic

آکروماتیک ها لنزهای رایج دو چشمی ها هستند که کیفیت اپتیکی معمولی دارند ولی آپوکروماتیک ها با کیفیت تراند و تصاویر واضح تری تولید می کنند.

ویژگی‌های مهم دوربین‌های دوچشمی

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐ بزرگ‌نمایی (Magnification):

بزرگ‌نمایی بیان‌گر توان دوچشمی در بزرگ کردن اجسام است. دو ویژگی اصلی دوربین دوچشمی با دو عدد که بین‌شان علامت ضربدر (×) قرار دارد نشان‌داده می‌شود.

عدد اول توان بزرگ‌نمایی دوربین را نشان می‌دهد. برای مثال توان بزرگ‌نمایی دوچشمی ۵۰×۱۰، ۱۰ برابر است.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐گشودگی دهانه (Aperture، Optical Diameter):

گشودگی دهانه یا قطر دهانه دومین ویژگی اصلی دوچشمی‌ها و بیان‌گر قطر هر کدام از عدسی‌های شیئی دوچشمی برحسب میلی‌متر است.

مثلاً در دوچشمی ۵۰×۱۰ گشودگی دهانه ۵۰ میلی‌متر است.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐میدان دید زاویه‌ای (Angular Field of View):

میدان دید بیانگر بخشی از پهنه‌ی آسمان یا زمین است که از درون دوچشمی دیده می‌شود.

اندازه‌ی میدان دید به چند روش مختلف بیان می‌شود.

رایج‌ترین روش، بیان آن براساس درجه است و به آن میدان دید زاویه‌ای می‌گوییم.

این روش برای کسانی که می‌خواهند با دوربین‌شان آسمان را رصد کنند مهم است.

میدان دید چشم غیرمسلح در حالت ایده‌آل ۱۸۰ درجه و در حالت معمول ۱۴۰ درجه است.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐میدان دید خطی (Linear Field of View):

میدان دید خطی به‌صورت فاصله‌ی مشاهده‌پذیر (بر حسب متر) در فاصله‌ی ۱۰۰۰ متر بیان می‌شود.

بیان میدان دید به این شیوه برای کاربردهای طبیعت‌گردی و دیدن چشم‌انداز‌های زمینی بسیار مفید است.

میدان دید زاویه‌ای (برحسب درجه) و میدان دید خطی (برحسب متر) با ضریب ۱۷/۵ به‌هم تبدیل می‌شوند.

مثلاً دوربینی که میدان دید خطی آن در فاصله‌ی ۱۰۰۰ متر برابر ۸۷ متر است، میدان دید زاویه‌ای‌اش ۵ درجه () است.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐فاصله‌ی آسودگی چشم (Eye Relief):

برای آن‌که همه‌ی نوری که از چشمی دوچشمی بیرون می‌آید به چشم برسد و همه‌ی میدان دید شفاف دیده شود، چشم بیننده باید در فاصله‌ی خاصی از سطح عدسی چشمی قرار گیرد که به آن فاصله‌ی آسودگی چشم  می‌گوییم.

در واقع چشمی دوربین، تصویر را در این فاصله تشکیل می‌دهد.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐مردمک خروجی (Exit Pupil):

مردمک خروجی قطر باریکه‌ی نوری است که از چشمی دوربین بیرون می‌آید.

بهتر است اندازه‌ی قطر مردمک خروجی دوربین به اندازه‌ی قطر مردمک چشم بیننده نزیک باشد و از ۷ میلی‌متر (بیشینه‌ی قطر مردمک چشم انسان) بیشتر نباشد.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐نزدیک‌ترین فاصله‌ی فوکوس (Near Focus):

کم‌ترین فاصله‌ی دوربین تا جسم که در آن امکان فوکوس وجود دارد پارامتر مهم دیگری در دوربین‌هاست که به آن نزدیک‌ترین فاصله‌ی فوکوس می‌گوییم.

در کاربردهای نجومی فاصله‌‌ی اجرام قابل مشاهده اهمیت ندارد، زیرا همه‌ی اجرام سماوی در فاصله‌ی بینهایت قرار دارند.

برای چشم‌اندازهای زمینی هم فاصله‌های خیلی دور را معادل بینهایت در نظر می‌گیریم.

فوکوس دوربین روی بینهایت به‌آسانی انجام می‌شود. با کاهش فاصله‌‌ی اجسام نقطه‌ی فوکوس تغییر می‌کند.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐بازه‌ی بین دو مردمک چشمی (Interpupillary Distance):

چشم‌های افراد فاصله‌های متفاوتی از هم دارند.

در کار با دوربین دوچشمی، مشاهده با هر دو چشم صورت می‌گیرد و از این رو لازم است فاصله‌ی بین دو لوله‌‌ی دوربین دوچشمی برابر با فاصله‌ی طبیعی بین چشم‌های بیننده تنظیم شود.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐اندود (Coating):

در استفاده از دوربین دوچشمی به‌ویژه در کاربردهای شبانه، مهم است که همه‌ی نوری که به عدسی‌های دوربین برخورد می‌کند با کم‌ترین بازتاب وارد دوربین شود.

برای همین در سطح عدسی‌ها لایه‌های بسیار نازکی از مواد ضد بازتاب (که برای طول موج‌های خاصی طراحی و بهینه می‌شوند) می‌نشانند.

تعداد و کیفیت لایه‌ها ویژگی مهمی در دوربین‌های دوچشمی است.

معمولاً از واژه‌هایی مانند «اندود کامل»، «اندود چندلایه» و «اندود چندلایه و کامل» برای بیان نوع و کیفیت اندود استفاده می‌شود.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐آرایش منشورها:

در دوربین‌های دوچشمی برای کاهش ابعاد دوربین از طریق ایجاد بازتاب‌های متعدد و همچنین برای مستقیم کردن تصویر خروجی، از منشور استفاده می‌شود.

در هر یک از لوله‌های دوربین دو منشور به‌کار می‌رود.

جفت منشورها را معمولاً به دو شیوه در کنار هم قرار می‌دهند: روش جانبی (Porro) و روش مستقیم (Roof). آرایش منشورها در بیشتر دوربین‌های دوچشمی نجومی از نوع جانبی است.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐جنس منشورها:

برای ساختن منشور دوچشمی‌ها از شیشه‌های مختلفی استفاده می‌کنند.

شیشه‌های کراون بوروسیلیکات (BK7) و کراون باریوم (BaK-4) از رایج‌ترین نوع شیشه‌های مورد استفاده در دوربین‌ها هستند و کیفیت اپتیکی خوب و پراکندگی نور کمی دارند.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐نوع فوکوس:

اغلب دو روش کلی برای تنظیم فوکوس دوربین‌های دوچشمی وجود دارد.

یکی فوکوس مرکزی و دیگری فوکوس مستقل و جداگانه.

در فوکوس مرکزی، هر دو دوربین با استفاده از پیچی که در میانه‌ی دوربین قرار دارد تنظیم می‌شوند.

در حالی که در فوکوس جداگانه، پیچ تنظیم هر کدام از دو لوله‌ی دوچشمی مستقل از دیگری است.

دوربین دوچشمی چیست؟ ⇐ تنظیم دیوپتر (Diopter adjustment):

در سیستم فوکوس مرکزی علاوه‌بر پیچ فوکوس مرکزی برای یکی از چشمی‌ها (معمولاً چشمی راست) قابلیت تنظیم مستقل فوکوس هم در نظر می‌گیرند تا تنظیم نهایی دوربین برای هر دو چشم به‌صورت دقیق انجام شود.

این ویژگی با نام قابلیت تنظیم دیوپتر شناخته می‌شود.

مشاهده دوربین دوچشمی های موجود در فروشگاه شات شاپ